Πιστεύουμε ότι τόσο για το 2019 όσο και για το 2020 υπάρχει πράγματι η προοπτική να αναπτυχθεί η αγορά περισσότερο
Από τη συνολική αγορά της αυτοφροντίδας, ο τζίρος της οποίας είναι γύρω στα 580 εκατ. ευρώ, ο τζίρος των ΜΗΣΥΦΑ είναι περίπου 250 εκατ.
Την εκτίμηση ανάπτυξης της αγοράς των ΜΗΣΥΦΑ (Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα) και την προοπτική κάποια συνταγογραφούμενα φάρμακα να περάσουν στην κατηγορία των ΜΗΣΥΦΑ διατυπώνει ο κ. Γεώργιος Δόκιος, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης, μιλώντας στους New Times. Προς την κατεύθυνση αυτή θα βοηθούσε η ενίσχυση της αυτοφροντίδας, η οποία εφαρμόζεται επιτυχώς σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Άλλωστε, όπως επισημαίνει ο κ. Δόκιος, τα οφέλη της αυτοφροντίδας είναι σημαντικά, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο
Πώς έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στην αγορά, στην οποία δραστηριοποιούνται οι εταιρείες του Συνδέσμου σας και ποια η άποψή τους;
H κατάσταση έχει αλλάξει από το 2017 όταν πλέον εφαρμόστηκε ο νέος νόμος, τροποποιημένος από αυτόν του 2014 που προέβλεπε πλήρη απελευθέρωση. Με βάση τον τροποποιημένο νόμο προβλέπεται μια ενδεικτική λιανική τιμή η οποία δεν είναι και υποχρεωτική. Πρακτικά διαμορφώνεται ελεύθερα η τιμή διότι την υποβάλλει μεν ο παραγωγός ή ο αντιπρόσωπος στη διαδικασία της ανακοστολόγησης αλλά έχει το δικαίωμα μετά να την τροποποιήσει αν το κρίνει αναγκαίο. Τα μέλη του Συνδέσμου μας αισθάνονται ότι ο επιχειρηματικός ορίζοντας είναι πιο καθαρός και μπορούν να επενδύσουν και να αναπτύξουν με άνεση την αγορά και τα προϊόντα τους και αυτό φάνηκε και στα χρόνια που ακολούθησαν, το 2018 και το 2019. Βεβαίως πρέπει να πω ότι δημοσιεύονται πολλά για αυθαίρετες και τρομακτικές αυξήσεις των προϊόντων για δήθεν αυξήσεις της τάξης του 80% και 120%. Η πραγματικότητα όμως δεν είναι αυτή. Μπορεί πράγματι για κάποια προϊόντα η τιμή από 50 λεπτά να έγινε 80 λεπτά ή από το ένα ευρώ να ανέβηκε στα δύο, αλλά ο μέσος όρος δεν είναι αυτός από ό,τι είδαμε με βάση τα δεδομένα της αγοράς. Στην ουσία ο μεσοσταθμικός όρος των αυξήσεων όλων των προϊόντων δεν ξεπερνάει το 15%-17%. Αυτή είναι η διαφορά που έφερε η απελευθέρωση των τιμών. Ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι οι τιμές των ΜΗΣΥΦΑ παρέμεναν για πολλά χρόνια καθηλωμένες σε πολύ χαμηλά επίπεδα, που ήταν φυσικά αναμενόμενο να τροποποιηθούν όταν κατέστη νομικά δυνατό.
Συνολικά ο τζίρος αυτής της αγοράς ποιος είναι;
Μιλάμε για την αγορά της αυτοφροντίδας, που είναι τα ΜΗΣΥΦΑ, τα συμπληρώματα διατροφής, τα ιατροτεχνολογικά. Από τη συνολική λοιπόν αγορά, ο τζίρος της οποίας είναι γύρω στα 580 εκατ. ευρώ, ο τζίρος των ΜΗΣΥΦΑ είναι περίπου 250 εκατ. Στα προϊόντα αυτά σημειώθηκαν οι αυξήσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως.
Αυτά τα προϊόντα διανέμονται μέσα από το δίκτυο των φαρμακείων;
Αποκλειστικά και μόνο.
Μέσω των σουπερμάρκετ δεν διατίθενται;
Όχι, γιατί όπως ξέρετε είναι μια ξεχωριστή κατηγορία που λέγεται ΓΕΔΙΦΑ και τα οποία είναι ΜΗΣΥΦΑ προϊόντα αλλά όχι σε όλες τις μορφές που υπάρχουν στο φαρμακείο και για αυτόν το λόγο πολλές εταιρείες δεν προχώρησαν στην ανάπτυξη ειδικών μορφών για ΓΕΔΙΦΑ. Μια-δύο εταιρείες το έκαναν με δύο-τρεις μορφές. Γενικότερα τα σουπερμάρκετ ενδιαφέρονται να αναπτύξουν την αγορά με συμπληρώματα διατροφής, για παράδειγμα, και παρεμφερή είδη, αλλά έτσι όπως είναι δομημένη αυτή η αγορά δεν είναι πολύ εύκολο να γίνει. Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο οι φαρμακευτικές εταιρείες απέχουν από δραστηριότητα στα σουπερμάρκετ είναι γιατί πιστεύουν ότι ο ρόλος του φαρμακοποιού σε ό,τι αφορά τα ΜΗΣΥΦΑ παραμένει κυρίαρχος και ο φυσικός τους χώρος είναι το φαρμακείο.
Η προσδοκία για αυτή την αγορά ποια είναι για το 2019-2020;
Είναι αισιόδοξη. Πιστεύουμε ότι τόσο για το 2019 όσο και για το 2020 υπάρχει πράγματι η προοπτική να αναπτυχθεί η αγορά περισσότερο. Ελπίζουμε να γίνουν κάποια product switches, δηλαδή συνταγογραφούμενα φάρμακα να περάσουν στην κατηγορία των ΜΗΣΥΦΑ. Στη Νορβηγία ήδη δόθηκε η άδεια να πωλείται η σιλδεναφίλη σαν OTC, στην Αγγλία συζητάνε το θέμα οι στατίνες να περάσουν στα ΜΗΣΥΦΑ. Δεν λέω ότι πρέπει να επικρατήσει και στην Ελλάδα αυτή η άποψη, ο ΕΟΦ είναι ο αρμόδιος φορέας που θα το κρίνει, αλλά είναι μια τάση που δείχνει το ενδιαφέρον της κοινωνίας και της βιομηχανίας προς αυτή τη κατεύθυνση.
Η δική σας η στόχευση και η επαφή με τον νέο υπουργό σε ποια κατεύθυνση είναι;
Θέλουμε να θέσουμε υπόψη της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας τον σκοπό και το ρόλο του Συνδέσμου μας. Ένα από τα κύρια θέματα που πιστεύουμε ότι πρέπει να λάβει υπόψη του ο νέος υπουργός και το οποίο είναι πολύ σημαντικό αφορά την ανάπτυξη της αυτοφροντίδας. Έχουμε να του παρουσιάσουμε ένα project με όλες τι λεπτομέρειες για το πώς θα εφαρμοστεί, το οποίο αφορά την ενημέρωση του φαρμακοποιού και του κοινού για την αξία, την κοινωνική και την οικονομική, της αυτοφροντίδας. Σε ό,τι αφορά την οικονομική αξία της αυτοφροντίδας, εκτός από το πρόγραμμα που σας ανέφερα, διεξάγεται και μια μελέτη αυτή τη στιγμή από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας, η οποία θα δείξει μέσα από τη διεύρυνση της λίστας των ΜΗΣΥΦΑ ποια είναι αυτά τα πλεονεκτήματα. Βέβαια ο ανώτερος κριτής είναι ο ΕΟΦ, του οποίου η ανάλογη επιτροπή θα κρίνει αυτά τα πλεονεκτήματα.
Δηλαδή εσείς προτείνετε να δημιουργηθεί μια επιτροπή στον ΕΟΦ που θα εξετάσει αυτό το θέμα;
Εμείς θα προτείνουμε, μέσα από τη μελέτη αυτή και με βάση τι ισχύει για τα ΜΗΣΥΦΑ σε άλλες χώρες της Ευρώπης, να μελετήσει τα δεδομένα ο ΕΟΦ και να αποφασίσει τι θα γίνει εδώ. Τα πλεονεκτήματα για την κοινωνική ασφάλιση είναι ολοφάνερα. Από την άλλη μεριά υπάρχουν πλεονεκτήματα για τον απλό πολίτη και επίσης για τον γιατρό, ο οποίος θα απαλλαγεί από τον χρόνο που αφιερώνει για απλά περιστατικά και θα τον αφιερώσει για σοβαρότερα.
Δεν θα επιβαρυνθεί όμως ο καταναλωτής;
Θα επιβαρυνθεί μεν ο πολίτης, θα έχει όμως άλλα πλεονεκτήματα και αυτά θα κοστολογηθούν. Για παράδειγμα, δεν θα χρειάζεται να κλείσει ραντεβού με τον γιατρό που έχει ένα κόστος χρόνου και επίσκεψης. Επίσης ο πολίτης για να πάει στο γιατρό πρέπει να φύγει από τη δουλειά του και να χάσει εργατοώρες, γεγονός το οποίο έχει κάποιο κόστος και για τον εργοδότη και για τον εργαζόμενο. Πιστεύω ότι η εν λόγω μελέτη θα δείξει σημαντικά πράγματα, είναι βέβαια σε εξέλιξη ακόμα.
Τώρα, σε ότι αφορά την ενημέρωση του φαρμακοποιού, η καμπάνια θα προτρέπει τον πολίτη να φροντίσει τον εαυτό του πριν από όλα. Επίσης, αντί να πάει στο γιατρό για σύμπτωμα ενός απλού προβλήματος, μπορεί να συμβουλευθεί σε πρώτη φάση το φαρμακοποιό αναφέροντάς του τα συμπτώματα και εκείνος θα να τον βοηθήσει. Δηλαδή ο πολίτης πρέπει να αρχίσει να εμπιστεύεται τον φαρμακοποιό του για ήπια συμπτώματα που δεν είναι σοβαρά, π.χ., αν έχει ένα βήχα ή ένα πονόλαιμο.
Μπορεί αυτός ο τζίρος να διπλασιαστεί σε μια πενταετία;
Ναι, σίγουρα, αν κρίνουμε και από το πώς αναπτύσσεται η αγορά αυτή και στις άλλες χώρες, όπου οι πολίτες είναι πιο καλά ενημερωμένοι για την αυτοφροντίδα και την εφαρμόζουν.
Πάντως υπάρχει μια πληθώρα συμπληρωμάτων διατροφής και τίθεται ένα ερώτημα για το πόσο ελεγχόμενη είναι όλη αυτή η κατάσταση.
Υπάρχει όντως μια υπερπροσφορά συμπληρωμάτων διατροφής και το θέμα το σημαντικό είναι όταν για κάποια συμπληρώματα διατροφής υπάρχει παραπληροφόρηση, η οποία τελικά είναι επιζήμια για τον απλό πολίτη που βλέπει αυτά τα προϊόντα να διαφημίζονται στην τηλεόραση. Εμείς καταγγείλαμε στον ΕΟΦ κάποιες τέτοιες περιπτώσεις εσφαλμένης πληροφόρησης του κοινού και ο ΕΟΦ μας ευχαρίστησε πραγματικά που του θέσαμε υπόψη αυτά τα προβλήματα. Μάλιστα επιβλήθηκαν και κυρώσεις. Μετά από 4-5 μήνες όμως ξαναείδαμε το ίδιο φαινόμενο. Ναι, υπάρχει ένα πρόβλημα το οποίο γίνεται πολύ πιο έντονο στα γυμναστήρια. Τα συμπληρώματα διατροφής θέλουν κάποια προσοχή.
Ας μιλήσουμε για τον Σύνδεσμό σας. Έχετε νέα μέλη;
Φέτος είχαμε ένα νέο μέλος, την Pierre Fabre, η οποία έχει καλλυντικά αλλά και προϊόντα ΜΗΣΥΦΑ και είναι μεγάλη διεθνής εταιρεία. Τώρα μάλιστα κάνουμε μια προσπάθεια να προσελκύσουμε και άλλα καινούργια μέλη.
Ποια κατεύθυνση κινείστε;
Υπάρχουν εταιρείες ελληνικές οι οποίες έχουν ΜΗΣΥΦΑ προϊόντα τα οποία είναι και πρωτότυπα και αντίγραφα των πρωτοτύπων.
Ποιο είναι το διοικητικό συμβούλιο του Συνδέσμου;
Πρόεδρος είναι ο κ. Βασίλης Σερέτης, αντιπρόεδρος ο γενικός διευθυντής της ΒΙΑΝ κ. Δημήτρης Μωραΐτης, γραμματέας ο κ. Σπύρος Μπόκιας, Business Unit manager της Menarini, η οποία έχει δραστηριοποιηθεί πρόσφατα και στα συμπληρώματα διατροφής, ταμίας ο κ. Γρηγόρης Καρέλλος, ο νέος γενικός διευθυντής της Johnson & Johnson εδώ και λιγότερο από ένα χρόνο, και ο κ. Παναγιώτης Γιαννουλέας, γενικός διευθυντής της Angelini.
