Με την αποεπένδυση τριών ελληνικών τραπεζών από ισάριθμες ξένες αγορές έκλεισε το 2016, ενώ στον επόμενο ενάμιση χρόνο θα ολοκληρωθεί η μείωση της έκθεσης που έχει ο κλάδος κυρίως στα Βαλκάνια.
Λίγο πριν από την εκπνοή του 2016, η Εθνική Τράπεζα ολοκλήρωσε την πώληση της βουλγαρικής UBB και η Τράπεζα Πειραιώς της θυγατρικής της στην Κύπρο, ενώ η Eurobank ανακοίνωσε την πώληση της θυγατρικής της στην Ουκρανία.
Με διαφορετικές «ταχύτητες» η καθεμία, οι συστημικές τράπεζες θα αποχωρήσουν ως τον Ιούνιο του 2018 από αγορές στις οποίες είχαν εισέλθει την εποχή του βαλκανικού Ελντοράντο.
Ειδικά η Εθνική και η Πειραιώς θα αποχωρήσουν από το σύνολο σχεδόν των διεθνών δραστηριοτήτων τους, έχοντας πρόσθετες δεσμεύσεις λόγω των κρατικών κεφαλαίων που έλαβαν στην ανακεφαλαιοποίηση του 2015, ενώ η Eurobank και η Alpha Bank έχουν τις μικρότερες δεσμεύσεις μείωσης της παρουσίας τους.
Οι τράπεζες έχουν αποχωρήσει ήδη από μεγάλες αγορές, η Εθνική και η Eurobank από την Τουρκία, η Alpha Bank και η Eurobank από την Ουκρανία, ενώ η Eurobank παλαιότερα και από την Πολωνία.
Για τις επόμενες κινήσεις έχει επιλεγεί η λύση της πώλησης ή της εξεύρεσης στρατηγικού επενδυτή ανάλογα με την αγορά, αφού η προηγούμενη λύση που εξεταζόταν μέχρι πρόσφατα, της ενοποίησης δυνάμεων ανά χώρα και της συμμετοχής στην «κοινοπραξία» ξένων επενδυτών, δεν προχώρησε.
Το μοντέλο της βουλγαρικής Postbank του Ομίλου Eurobank που απορρόφησε τις εργασίες της Alpha Bank στην τοπική αγορά ήταν ενδεδειγμένο στη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άλλες αγορές.
Οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών προσδοκούν ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον από διεθνείς επενδυτές, αφού, με βάση τα μακροοικονομικά της ΝΑ Ευρώπης, η ανάπτυξη διατηρεί τη δυναμική της και σύμφωνα με τους αναλυτές, οι ρυθμοί ανάπτυξης του 2016 ήταν από τους ισχυρότερους στη μετά Lehman Brothers εποχή και ανέδειξαν τις οικονομίες της περιοχής σε σχέση με άλλες αναδυόμενες οικονομίες.
Η Τράπεζα Πειραιώς
Η Τράπεζα Πειραιώς ολοκλήρωσε στο τέλος του έτους την πώληση της θυγατρικής της στην Κύπρο στη Holding M. Sehnaoui και θα διατηρήσει ποσοστό 17,6% μετά την αύξηση κεφαλαίου που θα πραγματοποιήσει ο αγοραστής.
Η υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης της τράπεζας περιλαμβάνει ριζική αποκλιμάκωση της διεθνούς παρουσίας, η οποία έχει δρομολογηθεί και ήδη, πλην της Κύπρου, έχει πωληθεί η θυγατρική στην Αίγυπτο.
Η τράπεζα έχει εγγράψει προβλέψεις για την αποδέσμευση από τη διεθνή παρουσία και έτσι μπορεί να προχωρήσει σε πώληση χωρίς κεφαλαιακή ζημία, ενώ καθώς οι θυγατρικές της είναι μικρές, μπορεί να εξετάσει εναλλακτικές για την τύχη τους.
Με στοιχεία τρίτου τριμήνου, η διεθνής παρουσία του Ομίλου περιλαμβάνει πέντε χώρες: Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία, Σερβία και Ουκρανία, με συνολικό ενεργητικό 4,27 δισ. ευρώ, δάνεια ύψους 1,95 δισ. ευρώ και καταθέσεις 2,72 δισ. ευρώ.
Το δίκτυο στην περιοχή είναι 258 καταστήματα και το προσωπικό 3.501 άτομα.
Στο τρίτο τρίμηνο οι ζημίες από τις διεθνείς δραστηριότητες περιορίστηκαν σε 15 εκατ. ευρώ από 87 εκατ. ευρώ στο τρίτο τρίμηνο του 2015.
H Alpha Bank
Μετά τις πρόσφατες αποεπενδύσεις σε ορισμένες δραστηριότητες στη ΝΑ Ευρώπη, η τράπεζα κατέγραψε κερδοφορία για τρίτο συνεχές τρίμηνο, σημειώνοντας κέρδη προ φόρων 14,5 εκατ. ευρώ, επηρεασμένα θετικά από τη μείωση των προβλέψεων κατά 33,5%, στα 121,9 εκατ.
Το δίκτυο καταστημάτων αριθμούσε 254 καταστήματα στο τέλος Ιουνίου 2016 από 301 το προηγούμενο έτος, καθώς συνεχίζεται ο εξορθολογισμός του δικτύου.
Από επτά χώρες τον Μάρτιο του 2015, έχει σήμερα παρουσία σε τέσσερις. Τα δάνεια μαζί με προβλέψεις είναι σε Ρουμανία, Σερβία, Αλβανία και Κύπρο ύψους 6,6 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις 4,3 δισ. ευρώ.
Η τράπεζα έχει μερίδιο αγοράς 5,5% στη Ρουμανία και 3,7% στη Σερβία, ενώ το μερίδιο φθάνει το 8,2% στην αλβανική αγορά και το 5,2% στην Κύπρο, όπου έχει το μεγαλύτερο ενεργητικό.
Το προηγούμενο δωδεκάμηνο η Alpha Bank αποχώρησε από τις αγορές της Ουκρανίας, των Σκοπίων και της Βουλγαρίας, με επόμενη αποεπένδυση από την αγορά της Σερβίας, ενώ θα διατηρήσει την ισχυρή παρουσία σε Ρουμανία και Κύπρο.
Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τα λειτουργικά έσοδα αυξήθηκαν το εννεάμηνο κατά 7,6% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκαν σε 277,3 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω χρηματοοικονομικών κερδών, ενώ τα λειτουργικά έξοδα μειώθηκαν κατά περίπου 3,3% και διαμορφώθηκαν σε 140,8 εκατ. ευρώ, μη λαμβανομένου υπ’ όψιν του κόστους για το πρόγραμμα οικειοθελούς αποχωρήσεως προσωπικού της Alpha Bank Cyprus Ltd.
Η Eurobank
Η Eurobank αντιμετωπίζει τη μικρότερη πίεση αποκλιμάκωσης της διεθνούς παρουσίας που της έφερε για ένα ακόμη τρίμηνο κέρδη της τάξης των 25 εκατ. ευρώ.
Σε επίπεδο εννεαμήνου, τα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 83 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 32 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Η τράπεζα έχει στην περιοχή ενεργητικό ύψους 11,48 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα σε τέσσερις χώρες, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία και Κύπρος, με δίκτυο 401 καταστημάτων και περίπου 30 μονάδες business και private banking, ενώ απασχολεί 6.000 εργαζόμενους.
Τα δάνεια μετά τις προβλέψεις ανέρχονται σε 6,19 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 9 δισ. ευρώ.
Στη Βουλγαρία, η θυγατρική της Postbank ενισχύθηκε με την απόκτηση των καταστημάτων της Alpha Bank και έγινε η τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας με βάση τις καταθέσεις και τις χορηγήσεις, που ανέρχονται σε 2,7 και 2,2 δισ. ευρώ αντιστοίχως.
Ανάλογο μέγεθος έχει και η ρουμανική Bancpost με καταθέσεις 1,9 δισ. ευρώ και δάνεια 1,7 δισ. ευρώ, ενώ στη Σερβία η τράπεζα έχει ενεργητικό 1,2 δισ. ευρώ.
Σημαντική αγορά για τη Eurobank είναι η Κύπρος, όπου διατηρεί καταθέσεις 3,7 δισ. ευρώ και δάνεια 1,5 δισ. ευρώ. Η Eurobank πώλησε προ ημερών τη Universal Bank στην Ουκρανία στον ΤAS Group.Η Εθνική
Την επανεξέταση του σχεδίου αναδιάρθρωσης αναμένεται να ζητήσει η Εθνική Τράπεζα μετά την εισροή κεφαλαίων από την πώληση της Finansbank και όσον αφορά τις θυγατρικές εξωτερικού, το αίτημα αυτό θα αφορά ενδεχομένως τις θυγατρικές σε Μάλτα και Κύπρο.
Η τράπεζα πώλησε επιτυχώς την UBB στη Βουλγαρία με τίμημα 610 εκατ. ευρώ, ενώ θα λάβει προηγουμένως μέρισμα 50 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τα κεφάλαιά της κατά 100 μονάδες βάσης.
Στην Κύπρο, όπου επίσης πωλείται η θυγατρική -και η Εθνική θα διατηρήσει κατάστημα-, εξετάζεται η προσφορά που έχει υποβληθεί. Σύμφωνα με τον κυπριακό Τύπο, ένα επενδυτικό σχήμα, της Atlas Merchant Capital και της Elements Capital Partners, έχει υποβάλει δεσμευτική πρόταση για την εξαγορά ενώ οι υπόλοιποι τρεις υποψήφιοι επενδυτές έχουν αποσύρει το ενδιαφέρον τους.
Η θυγατρική της Εθνικής στην Κύπρο έχει μικτά δάνεια ύψους 965 εκατ. ευρώ και καταθέσεις ύψους 615 εκατ. ευρώ. Την τελευταία τριετία η τράπεζα παρουσιάζει κέρδη, τα οποία το 2015 έφθασαν τα 9,6 εκατ. ευρώ.
Ο όμιλος Atlas Merchant Capital ανήκει στον πρώην CEO της Barclays Bob Diamond, ο οποίος συνεργάστηκε με την Elements Capital Partners, κυπριακή εταιρεία συνδεδεμένη με τη Υork Capital. Το ίδιο επενδυτικό σχήμα συμμετείχε στη διαδικασία του διαγωνισμού για εξαγορά της Τράπεζας Πειραιώς. Δέσμευση αποχώρησης υπάρχει και για τη Ρουμανία, με τη διαδικασία να ξεκινά στις αρχές του τρέχοντος έτους.
Οι θυγατρικές εξωτερικού είχαν στο εξάμηνο κέρδη μετά από φόρους ύψους 79 εκατ. ευρώ, με αύξηση κατά 92%.
Η Εθνική απασχολεί εκτός Ελλάδας 7.600 άτομα και έχει θυγατρικές στις χώρες των Βαλκανίων, Ρουμανία, Σερβία, Σκόπια, Αλβανία, στην Κύπρο, αλλά και στην Αίγυπτο και τη Νότιο Αφρική.
Πού έχουν σήμερα παρουσία οι 4 συστημικές
Τράπεζα Πειραιώς
Ρουμανία, Σερβία, Βουλγαρία, Αλβανία, Ουκρανία
Alpha Bank
Ρουμανία, Σερβία, Αλβανία,Κύπρο
Εθνική Τράπεζα
Ρουμανία, Σερβία, Σκόπια, Αλβανία, Κύπρο, Αίγυπτο, Ν. Αφρική
Eurobank
Ρουμανία, Σερβία, Βουλγαρία, Κύπρο
Βασικά μεγέθη στις διεθνείς αγορές
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Με στοιχεία τρίτου τριμήνου, η διεθνής παρουσία του Ομίλου περιλαμβάνει πέντε χώρες, με συνολικό ενεργητικό 4,27 δισ. ευρώ, δάνεια ύψους 1,95 δισ. ευρώ και καταθέσεις 2,72 δισ. ευρώ. Το δίκτυο στην περιοχή είναι 258 καταστήματα και το προσωπικό 3.501 άτομα. Στο τρίτο τρίμηνο οι ζημίες από τις διεθνείς δραστηριότητες περιορίστηκαν σε 15 εκατ. ευρώ από 87 εκατ. ευρώ στο τρίτο τρίμηνο του 2015.
ALPHA BANK
Μετά τις πρόσφατες αποεπενδύσεις, η τράπεζα κατέγραψε κερδοφορία για τρίτο συνεχές τρίμηνο, σημειώνοντας κέρδη προ φόρων 14,5 εκατ. ευρώ, επηρεασμένα θετικά από τη μείωση των προβλέψεων κατά 33,5%, στα 121,9 εκατ. ευρώ. Το δίκτυο καταστημάτων αριθμούσε 254 καταστήματα στο τέλος Ιουνίου 2016 από 301 το προηγούμενο έτος.
Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τα λειτουργικά έσοδα αυξήθηκαν το εννεάμηνο κατά 7,6% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκαν σε 277,3 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω χρηματοοικονομικών κερδών, ενώ τα λειτουργικά έξοδα μειώθηκαν κατά περίπου 3,3% και διαμορφώθηκαν σε 140,8 εκατ. ευρώ.
EUROBANK
Σε επίπεδο εννεαμήνου τα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 83 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 32 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η τράπεζα έχει στην περιοχή ενεργητικό ύψους 11,48 δισ. ευρώ με δίκτυο 401 καταστημάτων και περίπου 30 μονάδες business και private banking, ενώ απασχολεί 6.000 εργαζόμενους. Τα δάνεια μετά τις προβλέψεις ανέρχονται σε 6,19 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 9 δισ. ευρώ.
ΕΘΝΙΚΗ
Η τράπεζα πώλησε επιτυχώς την UBB στη Βουλγαρία με τίμημα 610 εκατ. ευρώ ενώ θα λάβει μέρισμα 50 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας τα κεφάλαιά της κατά 100 μονάδες βάσης. Οι θυγατρικές εξωτερικού είχαν στο εξάμηνο κέρδη μετά από φόρους ύψους 79 εκατ. ευρώ, με αύξηση κατά 92%. Η Εθνική απασχολεί εκτός Ελλάδας 7.600 άτομα.
