Φώτο:Ο κ. Κώστας Κανάρογλου, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Cana Laboratories A.E.
Συνέντευξη στη Νεκταρία Καρακώστα
Σύντομα συμπληρώνει 90 έτη παρουσίας στην Ελλάδα. Με έτος ίδρυσής της το 1928, η Cana Laboratories είναι μια εταιρεία που έχει περάσει πολέμους, δικτατορίες και κρίσεις, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν παύει να ελίσσεται, να εξελίσσεται και να επιβιώνει. Όπως αναφέρει ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Κώστας Κανάρογλου, μιλώντας στους New Times, πρόκειται για «μια οικογενειακή επιχείρηση με παρελθόν και ιστορία, που δεν παύει να ανανεώνεται» και να κοιτάει μπροστά.
Δραστηριοποιείστε σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων και κατηγοριών προϊόντων. Ποιος από αυτούς τους τομείς συνεισφέρει περισσότερο στο συνολικό κύκλο εργασιών της εταιρείας;
Πριν από το 2012 η εταιρεία ήταν περισσότερο φαρμακευτική, είχε φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής και βρεφικά προϊόντα περιποίησης και διατροφής. Μέσα στην κρίση και μετά την κρίση (αν θεωρήσουμε ότι έχουμε πια αφήσει την κρίση πίσω μας), το portfolio της εταιρείας διαφοροποιήθηκε ελαφρώς.
Το επέβαλε η κρίση αυτό;
Ουσιαστικά διαφοροποιήθηκαν οι συνεργασίες μας – με την κρίση μερικές εταιρείες τις οποίες αντιπροσωπεύαμε έφυγαν ή διαφοροποίησαν το μοντέλο συνεργασίας τους μαζί μας.
Έτσι αναγκαστήκαμε να διαφοροποιήσουμε λίγο τη στρατηγική μας. Αποφασίσαμε λοιπόν να πατήσουμε σε τρεις πυλώνες ανάπτυξης:
α. Επενδύσαμε στον τομέα της παραγωγής, στο να αναπτύξουμε καινούργιες συνεργασίες με νέες εταιρείες και να ξεκινήσουμε παραγωγή για τρίτους.
β. Επενδύσαμε στην ανάπτυξη δικών μας προϊόντων/brands, όπως τα Exelia Cosmetics, τα Biobebe και τα Eleon Cosmetics, ενώ μέχρι σήμερα ήμαστε μια εταιρεία που αντιπροσωπεύαμε σε ποσοστό 100% ξένους οίκους. Με τα νέα brands φιλοδοξούμε να ξεπεράσουμε τα σύνορα της χώρας. Αυτό που κατά κάποιον τρόπο μάς υπενθύμισε η κρίση είναι ότι η Ελλάδα αποτελεί μια περιορισμένη αγορά και δεν πρέπει να βασιζόμαστε μόνο σε αυτήν. Πρέπει να έχουμε και το βλέμμα μας στραμμένο προς τα έξω, πράγμα που μέχρι πριν από μερικά χρόνια δεν το κάναμε.
γ. Η Cana ιστορικά συνεργάζεται με πολυεθνικές και στο πλαίσιο αυτό αναζητεί διαρκώς νέες συνεργασίες. Επεκταθήκαμε σε διαφορετικούς κλάδους στους οποίους δεν είχαμε αναπτύξει δραστηριότητα. Μπήκαμε στον κλάδο του επιθέματος, στον κλάδο των medical devices και σε άλλους κλάδους. Και αυτό ήταν κατά κάποιον τρόπο αποτέλεσμα της κρίσης. Στην κρίση υπάρχουν ευκαιρίες, όπως λένε.
Σήμερα έχουμε τις εξής βασικές κατηγορίες προϊόντων: φαρμακευτικά, ιατροτεχνολογικά, ειδική και κλινική διατροφή, βρεφική φροντίδα, συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες, καλλυντικά και δερμοκαλλυντικά. Με αυτά ως πυξίδα, προσθέτουμε νέες συνεργασίες.
Ποια είναι τα τελευταία brands που υποδεχθήκατε στην «οικογένεια» της Cana Laboratories; Τι φέρνει το μέλλον;
Έχουμε δουλέψει τα τελευταία χρόνια και συνεχίζουμε να δουλεύουμε σε ένα μεγάλο pipeline προϊόντων, στα καλλυντικά μας brands και στο biobebe, τα είδη βρεφικής διατροφής. Επιπλέον το πρώτο εξάμηνο του 2017 έχουμε προγραμματίσει να λανσάρουμε line extensions σε όλα τα brands.
Έχουμε την ικανότητα ως εταιρεία να επενδύουμε και στο R&D – η έρευνα και η ανάπτυξη είναι η προίκα που μας μένει για πάντα.
Το business development είναι επίσης κάτι στο οποίο επενδύουμε. Στόχος μας είναι να φέρουμε καινούργια προϊόντα στην Ελλάδα, καινοτόμα σκευάσματα, καινοτόμες διαδικασίες, στη θεραπεία του καρκίνου, στις επεμβάσεις για τη σπονδυλική στήλη, στον καρκίνο του παγκρέατος.
Πολλές και σημαντικές οι συνεργασίες…
Οι συνεργασίες είναι στην κουλτούρα της εταιρείας. Από την ίδρυσή της, το 1928, η Cana Laboratories έφερνε προϊόντα που δεν υπήρχαν στην Ελλάδα. Σύντομα η εταιρεία θα γίνει 90 ετών. Έχει περάσει πάρα πολλά στάδια, παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη συνεργασίες που είναι ζωντανές σχεδόν από την ίδρυση της εταιρείας. Η πιο παλιά συνεργασία μας είναι από το 1929, με τα seven seas.
Μας αρέσει να χτίζουμε συνεργασίες που αντέχουν στον χρόνο.
Πώς νιώθει ένας Έλληνας επιχειρηματίας στο σημερινό οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο;
Είμαι εκ φύσεως αισιόδοξος. Η αισιοδοξία είναι κάτι που υπάρχει και στο DNA της εταιρείας μας. Η εταιρεία έχει περάσει από πολλές καταστάσεις, από πολέμους, από δικτατορίες, από κρίσεις και πάντα κατάφερνε να υπάρχει και να εξελίσσεται.
Το σημερινό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον είναι αβέβαιο. Θεωρώ ότι δημιουργούνται καταστάσεις μέσα σε αυτή την αβεβαιότητα που μας αναγκάζουν συνέχεια να βρίσκουμε τρόπους να αντεπεξερχόμαστε.
Το περιβάλλον είναι ασταθές, είναι δηλαδή δύσκολο να προγραμματίσεις το μέλλον και αυτό δημιουργεί δυσκολίες. Ως χώρα έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε πάνω στο πλαίσιο στο οποίο λειτουργούν οι εταιρείες. Απαιτείται δουλειά και χρόνος.
Ωστόσο εσείς δεν σταματάτε να επενδύετε. Θα κάνατε μεγαλύτερα ανοίγματα αν ήταν πιο σταθερό το περιβάλλον;
Θεωρώ πως ναι. Γιατί ναι μεν οι μέτοχοι αποφάσισαν πως πρέπει να επενδύσουν, για να μεγαλώσει η εταιρεία και να επωφεληθεί από τις ευκαιρίες που μπορεί να υπάρχουν στην αγορά, αλλά η ευχέρεια που θα είχαμε θα ήταν μεγαλύτερη με ένα πιο οργανωμένο φορολογικό ή νομικό πλαίσιο.
Συνέχεια αναδύονται νέα εμπόδια, επειδή δεν είμαστε καλά οργανωμένοι ως κράτος. Τα clawback και τα rebates, για παράδειγμα, είναι δαπάνες που δεν μπορείς να προγραμματίσεις. Έχουν να κάνουν με το πόσο σωστά έχει καταρτιστεί ο προϋπολογισμός, αλλά και το κατά πόσον το κράτος έχει καταφέρει να τηρήσει αυτόν τον προϋπολογισμό.
Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι πρέπει να είμαστε απαισιόδοξοι. Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι, θεωρώ ότι υπάρχουν τρόποι να αντεπεξέλθουμε. Πρέπει να κοιτάμε όχι βραχυπρόθεσμα, αλλά μακροπρόθεσμα. Αυτό μας δίδαξαν οι προηγούμενες γενιές, να κοιτάμε μπροστά.
Ποιες κινήσεις θα μπορούσαν να γίνουν ώστε να τονωθεί η επιχειρηματικότητα στη χώρα;
Να είναι πιο σταθερό το πλαίσιο στο οποίο λειτουργούμε. Να μπορούμε να προβλέψουμε, για να μπορούμε να επενδύουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια. Να δοθούν κίνητρα για να γίνονται περισσότερες επενδύσεις. Θεωρώ ο κλάδος της υγείας αυτή τη στιγμή δεν έχει κίνητρα για να βλέπει μπροστά, παρ’ όλο που είναι ένας κλάδος πάρα πολύ καλός, με πολλές καλές εταιρείες και με πολλή γνώση.
Ποιοι είναι οι στόχοι – το όραμα της επιχείρησής σας;
Το όραμα της εταιρείας είναι πάνω από όλα να συνεχίσουμε να παρέχουμε ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες στους πελάτες μας.
Επίσης να είμαστε προτιμητέος συνεργάτης των πολυεθνικών εταιρειών, δηλαδή να γίνουμε καλύτεροι στους τρεις πυλώνες που ανέφερα πριν, που είναι να παράγουμε ποιοτικά προϊόντα και να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην παραγωγή, να έχουμε καινούργιες συνεργασίες με οίκους, φέρνοντας ποιοτικά και καινοτόμα προϊόντα και τέλος να καταφέρουμε να αναπτύξουμε τα δικά μας brands.
Θα θέλαμε να μεγαλώσει και το κομμάτι των εξαγωγών της εταιρείας, που αυτή τη στιγμή είναι αμελητέο – δεν ξεπερνά το 10%.
Στοχεύουμε στη Μέση Ανατολή, στο Ιράκ, στον Λίβανο, στην Ιορδανία, στα Βαλκάνια αλλά και στην Κύπρο, όπου δραστηριοποιούμαστε ήδη.
Ποιες είναι οι δράσεις σας στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ); Θεωρείτε ότι η ΕΚΕ αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για μια σύγχρονη επιχείρηση;
Προσωπικά, αλλά και εταιρικά, πιστεύουμε πολύ στο κομμάτι της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης – είναι κάτι που έχουμε παραλάβει ως κληρονομιά από τους γονείς και τους παππούδες μας. Έχουμε ακούσει ιστορίες για τον παππού που έδινε βρεφικό γάλα στον πόλεμο, που βοηθούσε τους εργαζομένους του όπως μπορούσε… Είναι κάτι που έχουμε διατηρήσει με το πέρασμα των ετών.
Συνεργαζόμαστε με περισσότερες από 70 ΜΚΟ και συλλόγους, τους οποίους υποστηρίζουμε με προϊόντα, είμαστε κοινωνικά ενεργοί και αυτό, τουλάχιστον εμένα, με κάνει πολύ περήφανο. Θεωρώ ότι μας ενώνει και ως εργαζομένους, γιατί υπάρχει το συναίσθημα ότι δεν δουλεύουμε μόνο αλλά κάνουμε και κάτι καλό για τον συνάνθρωπό μας.
Ενδοεταιρικά, παρέχουμε στήριξη στους εργαζομένους μας, με το πρόγραμμα ΕΥ ΖΗΝ. Οι 180 εργαζόμενοί μας μπορούν να παρακολουθήσουν 6-10 σεμινάρια τον χρόνο για το πώς μπορούν να αντεπεξέλθουν σε ψυχολογικό επίπεδο: στις διαφωνίες, στο πώς να μιλάνε στους πελάτες ή μεταξύ τους. Είναι ένα πρόγραμμα ανοιχτό για τους εργαζομένους και για τις οικογένειές τους, είτε το πρόβλημά τους είναι εταιρικό είτε προσωπικό/οικογενειακό.
Επίσης τα own brand προϊόντα μας έχουν κοινωνικό πρόσωπο. Για κάθε τεμάχιο που πουλάμε από τα προϊόντα Exelia, δίνουμε ένα ευρώ σε μη κυβερνητικούς οργανισμούς που συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση και στην πρόληψη τριών παθήσεων: του καρκίνου του μαστού, του διαβήτη και των διατροφικών διαταραχών. Συγκεκριμένα, για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού τρέξαμε στο Race for the Cure, ενώ δώσαμε 10.000 ευρώ στο «Άλμα Ζωής».
Επιπλέον υποστηρίζουμε ενέργειες για τον διαβήτη. Συνεργαστήκαμε με το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων για το Πρόγραμμα «Πρόληψη σακχαρώδη διαβήτη με δωρεάν εξετάσεις στο γενικό πληθυσμό» παρέχοντας τον πλήρη εξοπλισμό (μηχανήματα μέτρησης και αναλώσιμο υλικό) για την πραγματοποίηση συνολικά 100.000 μετρήσεων σακχάρου.
Τέλος συνεργαζόμαστε με το Αιγινήτειο και τη Μονάδα Διαταραχών Πρόσληψης Τροφής της Α’ Ψυχιατρικής Κλινικής και χρηματοδοτούμε το site edtalk.gr, το οποίο στόχο έχει να παρέχει όχι μόνο αξιόπιστη πληροφόρηση για τις διαταραχές πρόσληψης τροφής αλλά και τη δυνατότητα, αν ο χρήστης το επιθυμεί, να μπορεί να προχωρήσει στην παρακολούθηση ενός ψυχοεκπαιδευτικού προγράμματος παρέμβασης για την ψυχογενή βουλιμία.
Επίσης δημιουργήσαμε το glutenet.org, ένα δίκτυο που έχει στόχο την ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού, των γιατρών, των ιδιοκτητών χώρων εστίασης και όλων όσοι ενδιαφέρονται να προετοιμάζουν και να προσφέρουν με ασφάλεια γεύματα χωρίς γλουτένη για άτομα που έχουν δυσανεξία στη γλουτένη. Η δίαιτα χωρίς γλουτένη είναι πολύ της μόδας τελευταία σε κάποιους κύκλους, πίσω από αυτό όμως υπάρχει και η νόσος κοιλιοκάκη, που αφορά άτομα που έχουν δυσανεξία στη γλουτένη. Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα είναι εκπαιδευτική, έχει κουίζ, infographics, συνταγές. Παρέχει επίσης σημαντική ενημέρωση για το κομμάτι της επιμόλυνσης και το πόσο καθαρή πρέπει να είναι η κουζίνα και το πώς πρέπει να προνοούμε για να προστατεύσουμε όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Μιλήστε μας για την πορεία της εταιρείας τα τελευταία χρόνια και πιο συγκεκριμένα το τελευταίο έτος.
Η εταιρεία υπέστη μια… σμίκρυσνη το 2012 και από τότε η απόφαση που ελήφθη ήταν να μεγαλώνει κάθε χρόνο. Κάθε χρόνο, από το 2012 ως σήμερα έχουμε αύξηση τζίρου 15%, η οποία επιτυγχάνεται ακολουθώντας τους τρεις πυλώνες που αναφέραμε παραπάνω.
Το 2015 εμφανίσαμε αύξηση τζίρου 15%-16%, παρά το γεγονός ότι είχαμε capital controls και αντιμετωπίσαμε αρκετές δυσκολίες. Είμαστε περήφανοι για το πώς έκλεισε το 2015, ενώ και το 2016 θα κλείσει θετικά, όχι όμως όσο το 2015, γιατί είναι όλο το έτος με capital controls, γεγονός που δυσχεραίνει τις συνεργασίες με τους ξένους οίκους.
Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουμε είναι το country risk, δηλαδή το ρίσκο της χώρας, το είδαμε ακόμη και στις πολυετείς συνεργασίες μας. Ακόμη και με οίκους με τους οποίους συνεργαζόμασταν επί δεκαετίες, ο τρόπος συναλλαγών άλλαξε, λόγω της κατάστασης στη χώρα. Δυσκολίες και τεράστιο άγχος υπάρχουν και στις συνεργασίες μας με νέους οίκους, καθώς είναι πολλά εκείνα που δεν μπορείς να εξηγήσεις. Πώς να εξηγήσεις τι είναι το clawback σε έναν ξένο; Πώς να του εξηγήσεις τις διαδικασίες μιας χώρας που πολλές φορές δεν καταλαβαίνεις ούτε εσύ ο ίδιος;
Η παραγωγή σας θα μείνει στην Ελλάδα;
Ναι, η παραγωγή θα μείνει στην Ελλάδα. Μάλιστα το τελευταίο 18μηνο έχουμε επενδύσει σε εξοπλισμό, σε καινούργια μηχανήματα, σε αναβάθμιση των εγκαταστάσεών μας, για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε νέες δουλειές και ήδη φαίνεται να αποδίδει, από πλευράς συμβολαίων – θα αποδώσει και οικονομικά πιστεύω, τα προσεχή έτη. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε το εργοστάσιο εδώ, να το κάνουμε ισχυρότερο και να αυξήσουμε τις δουλειές στην Ελλάδα.