Την ώρα που η συζήτηση θα έπρεπε να επικεντρωθεί στο πώς θα δημιουργηθούν οι ιδανικές συνθήκες ώστε η ανάπλαση της περιοχής του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό να προχωρήσει γρηγορότερα, αλλά και πώς αυτή θα καταστεί ελκυστική για να προσελκύσει τους επιπλέον 500.000 ξένους επισκέπτες στην Αθήνα (όπως εκτιμάται) για να είναι βιώσιμη, η όποια… πρόοδος εξαντλείται στο πώς θα πάμε τα χρονοδιαγράμματα ακόμα πιο πέρα.
Από τη στιγμή της ψήφισης της σύμβασης αγοραπωλησίας στη Βουλή, τον Σεπτέμβριο, δεν έχει γίνει καμιά ουσιαστική πρόοδος και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι με το νέο χρονοδιάγραμμα που έχει κατατεθεί από την κυβέρνηση στους θεσμούς η ημερομηνία για την υπογραφή της σύμβασης μεταφέρεται κατά έναν ακόμη χρόνο και προσδιορίζεται τον Δεκέμβριο του 2017, με τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους να έχει συμπεριλάβει τα 300 εκατ. ευρώ που θα καταβληθούν ως η πρώτη δόση από την Global Investment Group. Ωστόσο, για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, ακόμα και ο ένας επιπλέον χρόνος για την προετοιμασία των όσων απαιτούνται για την υπογραφή της Σύμβασης με την Global Investment Group είναι πιθανόν να μην είναι αρκετός.
Το «κλειδί» της όλης υπόθεσης, όπως παραδέχονται οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους στο έργο, είναι η πολιτική βούληση. Αν υπήρχε αυτή, πέρα από τους έναν ή δύο υπουργούς που διαπραγματεύονται με τους θεσμούς τις αποκρατικοποιήσεις, ίσως θα μπορούσε το έργο να προχωρήσει. Μέχρι στιγμής κάτι τέτοιο δεν φαίνεται, αν και θεωρείται πως η τοποθέτηση του Γιώργου Σταθάκη, αντί του Πάνου Σκουρλέτη, στο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπουργείο που έχει να διαδραματίσει κομβικό ρόλο, μπορεί να σηματοδοτήσει μια βελτίωση στις συνθήκες για τις διάφορες άδειες που θα πρέπει να προχωρήσουν ταυτόχρονα.
Η νέα παράταση του χρονοδιαγράμματος πρέπει φυσικά να γίνει αποδεκτή από τους επενδυτές, οι οποίοι θα χρειαστεί να ανανεώσουν την εγγυητική τους επιστολή, ύψους 30 εκατ. ευρώ, που λήγει τον προσεχή Ιανουάριο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η σχετική συζήτηση μεταξύ Δημοσίου και επενδυτών δεν έχει ολοκληρωθεί. Η Global Investment Group είναι μια διεθνής κοινοπραξία η οποία αποτελείται από την κινεζική Fosun, την Eagle Hills με έδρα το Άμπου Ντάμπι και τον Όμιλο Λάτση. Εκτιμάται ότι η νέα παράταση θα γίνει αποδεκτή, πιθανότατα όμως να συνοδευτεί με αίτημα των ξένων επενδυτών για επιπλέον δεσμεύσεις επί των ήδη συμφωνηθέντων στην κατεύθυνση της επίσπευσης των διαδικασιών λαμβάνοντας υπ’ όψιν το γενικότερο κλίμα που μόνο ευνοϊκό δεν είναι για τις επενδύσεις.
Τα «προαπαιτούμενα» προκειμένου να υπογραφεί η σύμβαση και να αρχίσει η υλοποίηση του έργου, συνολικής επένδυσης 7 δισ. ευρώ, δεν εξαντλούνται στο πολύ γνωστό και εν τέλει ίσως και από τα ευκολότερα, δηλαδή την άδεια για τη λειτουργία καζίνου. Η κυβέρνηση πιθανότατα θα πάει σε μια γενική παρέμβαση, η οποία θα αφορά και τη χωροθέτηση των καζίνων στην Αττική και εν πολλοίς είναι και θέμα συνεννόησής της με τους υφιστάμενους επιχειρηματίες στον χώρο.
Η όλη υπόθεση κινδυνεύει να τορπιλιστεί από την απίστευτη γραφειοκρατία, που δεν αφήνει να προχωρήσει απρόσκοπτα και εντός χρονοδιαγράμματος μια οποιαδήποτε επένδυση σε λίγα τ.μ. Η περίπτωση του Ελληνικού με τα 6.200.000 τ.μ. έχει και αρχαιολογία και εφορία νεότερων μνημείων, αλλά και δασαρχείο!
Τίποτα από τα ζητήματα που άπτονται των παραπάνω φορέων δεν έχει ακόμα κλείσει. Δύναται π.χ. το υπουργείο Πολιτισμού να αποφασίσει για τη διατήρηση κτηρίων σε σημεία τέτοια του οικοπέδου που θα γίνει αναγκαίο να διαφοροποιηθεί σημαντικά το Master Plan της επένδυσης. Θα συμφωνήσουν οι επενδυτές και πόσο χρόνος θα αναλωθεί στις σχετικές συζητήσεις; Αναρωτιέται κανείς γιατί τόσα χρόνια που συζητείται η επένδυση του Ελληνικού δεν είχαν κάνει τις παρεμβάσεις τους οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού… Προφανώς τα διατηρητέα, τα όποια αρχαία, αλλά και το δάσος (!) βρίσκονται εκεί επί χρόνια.
Ο κατάλογος είναι μακρύς, περιλαμβάνει τη στελέχωση του γραφείου Ελληνικού, την έγκριση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) με τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), τις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις για την εξειδίκευση του ΣΟΑ, τη μεταφορά των δημόσιων υπηρεσιών που σήμερα λειτουργούν στην έκταση του παλιού αεροδρομίου, τον χωρισμό της έκτασης ώστε να ξεχωρίσει το 30% αυτής που θα μεταβιβαστεί στους επενδυτές (για να πουληθεί στη συνέχεια σε τρίτους, π.χ. περιοχές της ανάπτυξης που θα έχουν κατοικίες) από το υπόλοιπο 70% που θα παραχωρηθεί για 99 χρόνια. Όλα αυτά απαιτούν πρώτα από όλα υποστήριξη του έργου με πραγματικές πολιτικές και μια δημόσια διοίκηση που μπορεί, εφόσον της δοθεί η κατεύθυνση, να φέρει σε πέρας τις αδειοδοτήσεις. Κάτι τέτοιο σήμερα δεν υπάρχει και αυτό, σε συνδυασμό με τις άπειρες ασάφειες στο τι μπορεί κανείς να κατασκευάσει και πού, απειλεί όχι μόνον την επένδυση στο Ελληνικό, αλλά και κάθε μικρή ανάπτυξη που σχεδιάζεται από τους λιγοστούς «ρομαντικούς» επενδυτές που έχουν απομείνει.
8 χρόνια και 100 εκατ. ευρώ
Απτό παράδειγμα για το πώς αντιμετωπίζονται οι επενδύσεις στα ακίνητα αποτελεί η ανάπτυξη Academy Gardens (πολυχώρος εμπορίου και ψυχαγωγίας) στην περιοχή Ακαδημία Πλάτωνος της Αθήνας στον παράδρομο της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας, συνολικού προϋπολογισμού 317 εκατ. ευρώ. Έπειτα από 8 χρόνια προσπαθειών και 52 αποφάσεις οργάνων (δικαστικές αρχές, τοπικές, κεντρικής διοίκησης, τρεις ανοιχτές διαβουλεύσεις) το Προεδρικό Διάταγμα για την υλοποίηση της επένδυσης βρίσκεται (ξανά) προς υπογραφή στον προθάλαμο του υπουργού περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη. Στο ίδιο σημείο έχει φθάσει άλλες δύο φορές (με διαφορετικούς υπουργούς). Στο μεταξύ, η εταιρεία Artume, που ελέγχεται από τον ευρωπαϊκό επενδυτικό βραχίονα της Blackrock, έχει διαθέσει για την αγορά της έκτασης και την πληρωμή των φόρων, όλα αυτά τα χρόνια, 100 εκατ. ευρώ…
