Τις επενδυτικές προοπτικές που υπάρχουν την επόμενη δεκαετία στην περιοχή όσον αφορά ενεργειακά πρότζεκτ και υποδομές, και οι οποίες αποτιμώνται με θετικό πρόσημο, προβάλλει μελέτη αναφοράς του ΙΕΝΕ «South East Europe Energy Outlook 2016 – 2017» (SEEEO 2016-2017), η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα και παρουσιάστηκε χθες σε ειδική εκδήλωση στο αμφιθέατρο «Γιάννος Κρανιδιώτης» του υπουργείου Εξωτερικών, στην Αθήνα. Συνολικά, έως το 2025, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, προβλέπονται επενδύσεις ύψους 267 δισ. ευρώ, ενώ το πιο αισιόδοξο σενάριο κάνει λόγο για επενδύσεις ύψους 321 δισ. ευρώ.
Ενδιαφέρουσα είναι βεβαίως η διαπίστωση πως μολονότι οι οικονομίες 13 χωρών της ΝΑ Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, εμφανίζουν μεταξύ τους σημαντικές αποκλίσεις, βασική προτεραιότητα για όλες αποτελεί η ενίσχυση των υποδομών και η ανάπτυξη της λειτουργίας των αγορών ενέργειας. Άλλη μια βασική διαπίστωση έχει να κάνει με το χάσμα ανάμεσα στις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ε.Ε., στο πλαίσιο της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και των προτεραιοτήτων των χωρών της ΝΑ Ευρώπης, των οποίων, σε μεγάλο βαθμό, οι οικονομίες στηρίζονται ακόμη σε ενδογενείς και εν πολλοίς ρυπογόνες πηγές ενέργειας (π.χ. λιγνίτης, κάρβουνο, μαζούτ).
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τη μελέτη, στο περιφερειακό ενεργειακό μίγμα δεσπόζουν οι εισαγωγές πετρελαίου και αερίου. Ειδικά για το φυσικό αέριο, το SEEEO 2016-2017 υπογραμμίζει την όλο και αυξανόμενη σημασία του στο ενεργειακό μίγμα των χωρών της ΝΑ Ευρώπης, τόσο στην ηλεκτροπαραγωγή όσο και στην οικιακή χρήση. Σημαντικός κρίνεται επίσης ο ρόλος των περιφερειακών προς τη ΝΑ Ευρώπη χωρών όσον αφορά την προμήθεια ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής, καθώς αυτή εμφανίζεται πιο ευάλωτη σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
Στο σημείο αυτό η μελέτη υπογραμμίζει την εγγύτητα της ΝΑ Ευρώπης προς χώρες της ΝΑ Μεσογείου και της Κεντρικής Ασίας, που είναι πλούσιες σε φυσικό αέριο, καθώς και τον ρόλο που η ίδια παίζει ως ενεργειακή δίοδος προς τη Δυτική Ευρώπη. Αυτό είναι φανερό, εξάλλου, από προτεινόμενα ή εν εξελίξει πρότζεκτ αγωγών φυσικού αερίου, όπως ο Νότιος Διάδρομος, ο East Med, o Vertical Corridor κ.ά.
Σε σχέση με την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η μελέτη του ΙΕΝΕ διαπιστώνει αντίφαση ανάμεσα στην απαίτηση, κυρίως εκ μέρους της Ε.Ε., για ενίσχυση περιβαλλοντικά «καθαρών» μορφών ενέργειας και την επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας σε χώρες της ΝΑ Ευρώπης. Αυτό είχε ως συνέπεια, μέσα σε μια περίοδο μόλις 3-4 ετών, οι χώρες της περιοχής να περάσουν από μία περίοδο αλματώδους ανάπτυξης στη στασιμότητα ή και τη ραγδαία κάμψη όσον αφορά τις ΑΠΕ.
Από την άλλη, σύμφωνα με το «South East Europe Energy Outlook 2016-2017» του ΙΕΝΕ, η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή έχει σημειώσει σημαντικά βήματα στις περισσότερες χώρες της ΝΑ Ευρώπης και ιδιαίτερα στις χώρες-μέλη της Ε.Ε. και στην Τουρκία. Αντίθετα, πολύ μικρότερη πρόοδος έχει συντελεστεί στο άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι για το πρώτο εξάμηνο του 2017 έχει προγραμματισθεί μια σειρά από εκδηλώσεις που είναι αφιερωμένες στη μελέτη του Outlook και θα πραγματοποιηθούν στη Σόφια, στο Βουκουρέστι, στο Βελιγράδι, στην Κων/πολη, στη Βιέννη και σε άλλες πόλεις της ευρύτερης περιοχής.(NAFTEMPORIKI.GR)
