Συνέντευξη στην Μαργαρίτα Μανούσου
Λεζάντα: Ο κ. Ιωάννης Χατζής, CFA και πρόεδρος του Δ.Σ. της Διακομιχάλης Α.Ε.
Τα τελευταία χρόνια ο τουριστικός κλάδος δεν έχει την απαραίτητη στήριξη της πολιτείας, εκτιμά ο κ. Ιωάννης Χατζής, CFA και πρόεδρος του Δ.Σ. της Διακομιχάλης Α.Ε., επισημαίνοντας ως βασικά προβλήματα την υπερφορολόγηση αλλά και τις ελλείψεις σε βασικές υποδομές. Χαρακτηρίζει δε εγκληματική την ενοποίηση των συντελεστών ΦΠΑ στη νησιωτική Ελλάδα.
Ο ελληνικός τουριστικός κλάδος παρουσιάζει μια σταθερά αυξανόμενη δυναμική αλλά το γεωπολιτικό και επενδυτικό περιβάλλον είναι αβέβαιο, επισημαίνει ο κ. Ιωάννης Χατζής, CFA και πρόεδρος του Δ.Σ. της Διακομιχάλης Α.Ε. «Παρ’ όλα αυτά – τονίζει – ο όμιλός μας εξετάζει εναλλακτικές διεύρυνσης των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων σε διάφορους τομείς άμεσα και έμμεσα συνδεδεμένες με τον τουρισμό».
Σχετικά με το θέμα της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου ο κ. Χατζής διατυπώνει την άποψη ότι αυτή μπορεί να προσφέρει πολλά στις περιοχές που η οικονομία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον τουρισμό. «Εν τούτοις – επισημαίνει – η καθαρή οικονομική αξία για την κοινωνία και τις επιχειρήσεις δεν μεγιστοποιείται απαραίτητα με την επιμήκυνση της περιόδου, ιδιαίτερα με τις υπάρχουσες συνθήκες. Τα ξενοδοχεία τύπου resorts, που προσφέρουν και το μεγαλύτερο ποσοστό στο τουριστικό ΑΕΠ, έχουν κατασκευαστεί για να φιλοξενούν πελάτες όταν ο καιρός είναι καλός. Οι επενδύσεις που πρέπει να γίνουν για να φιλοξενούν πελάτες 12 μήνες το χρόνο (εσωτερικές θερμαινόμενες πισίνες, κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις κτλ.) αφενός δεν είναι πάντα ευνοϊκές με τη λογική κόστος/όφελος και αφετέρου δεν είναι πάντα εφικτές με τους υπάρχοντες συντελεστές δόμησης. Συνεπώς για να γίνει “απαραίτητη” η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου πρέπει το κράτος να παράσχει τα εφόδια που θα κάνουν την επιμήκυνση αρχικά εφικτή». Τέτοια εφόδια, σύμφωνα με τον κ. Χατζή, είναι η αύξηση συντελεστών δόμησης, αντισταθμιστικές φορολογικές ελαφρύνσεις, μειωμένα τιμολόγια ρεύματος κτλ.
Η σεζόν στα ξενοδοχεία του Ομίλου Διακομιχάλη διαρκεί περίπου 7 μήνες.
Ανεπαρκές το ανθρώπινο δυναμικό
Ανεπαρκές θεωρεί ο κ. Ιωάννης Χατζής ότι είναι το ανθρώπινο δυναμικό για την κάλυψη των αναγκών των ξενοδοχείων, τονίζοντας ότι αυτό είναι ένα θέμα το οποίο έχει μεγάλες κοινωνικές διαστάσεις και πρέπει να απασχολεί όχι μόνο τον κλάδο αλλά και την ευρύτερη πολιτεία. «Είναι ως και απαράδεκτο – επισημαίνει – σε ένα κράτος όπου υπάρχει τόσο υψηλό ποσοστό ανεργίας (το υψηλότερο της Ευρώπης) να αναγκάζονται οι επιχειρήσεις να εισάγουν προσωπικό από την αλλοδαπή. Σε κάποιες ειδικότητες, όπως π.χ. καμαριέρες ορόφων, η ανεύρεση νέων ημεδαπών υπαλλήλων είναι αδύνατη κατά τη διάρκεια της υψηλής περιόδου. Σε αυτό το κοινωνικό φαινόμενο δεν βοηθάει η συσσώρευση πληθυσμού στην πρωτεύουσα και η υπερπληθώρα εισακτέων σε ανώτατα/ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα».
Προτάσεις προς την πολιτεία
Τα τελευταία χρόνια ο τουριστικός κλάδος δεν έχει την απαραίτητη στήριξη της πολιτείας, υπογραμμίζει ο κ. Χατζής. Σε επίπεδο δήμων, όπως αναφέρει, ελλοχεύουν πολλά προβλήματα σε βασικά θέματα, όπως για παράδειγμα είναι η καθαριότητα, το κάπνισμα στους εσωτερικούς χώρους αλλά και ελλείψεις στις υποδομές. Σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης ο κλάδος έχει υπερφορολογηθεί σε όλα τα επίπεδα, επισημαίνει ο κ. Χατζής, «με αποκορύφωμα μάλιστα την εγκληματική ενοποίηση των συντελεστών ΦΠΑ στη νησιωτική Ελλάδα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει. «Δεν αρκεί μόνο ο ιδιωτικός τομέας για να αναπτυχθεί ένας κλάδος», τονίζει, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση πρέπει άμεσα να πάρει αποφάσεις σε στοιχειώδη θέματα όπως είναι η μείωση της φορολογίας, η κατάργηση των αυξημένων συντελεστών ΦΠΑ, η αύξηση των συντελεστών δόμησης, η κατάρτιση πολεοδομικών σχεδίων για τις πόλεις, η ελεγχόμενη εκμετάλλευση/αξιοποίηση των παραλιών από ιδιώτες και άλλα.
Θετικές οι εκτιμήσεις για το 2018
Οι προβλέψεις για το 2018 στα ξενοδοχεία της εταιρείας Διακομιχάλης Α.Ε., όπως επισημαίνει ο κ. Χατζής, είναι θετικές. «Ιδιαίτερα στις αγορές της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης – αναφέρει –, όπως για παράδειγμα η αγορά της Γερμανίας, παρουσιάζεται μεγάλη αύξηση στις προκρατήσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις οι προκρατήσεις κάποιων tour operators παρουσιάζουν αύξηση ως και 50%. Αν δεν προκύψουν γεωπολιτικά προβλήματα στην περιοχή η αύξηση των αφίξεων μπορεί να ξεπεράσει το 5% για τη Ρόδο».
Όσον αφορά την προσέλκυση τουριστών υψηλότερων οικονομικών στρωμάτων ο κ. Χατζής εκτιμά ότι τόσο η χώρα στο σύνολό της, όσο και η Ρόδος μεμονωμένα μπορούν το επιτύχουν αυτό. «Η πραγματικότητα όμως είναι – τονίζει – ότι κάποιες περιοχές προσελκύουν τέτοιους πελάτες περισσότερο από άλλες αποδεικνύοντας πως δεν επαρκούν μόνο τα καλά ξενοδοχεία για να επιτευχθεί αυτό. Οι υποδομές, η καθαριότητα, η φυσική ομορφιά, τα εστιατόρια, τα αθλητικά/πολιτιστικά γεγονότα είναι μερικά από τα συστατικά τα οποία χρειάζεται ένα θέρετρο». Σύμφωνα με τον κ. Χατζή, στη Ρόδο αρκετά ξενοδοχεία της προσελκύουν ήδη πελάτες ανώτερων οικονομικών στρωμάτων. Όμως, ενώ υπάρχουν πολύ αξιόλογες ξενοδοχειακές μονάδες στο νησί, ο κ. Χατζής δεν θεωρεί ότι έχει γίνει η απαραίτητη συλλογική προσπάθεια σε θέματα υποδομών σε όλα τα παραπάνω ώστε το νησί στο σύνολό του να είναι σε θέση να φιλοξενήσει πελάτες από τα ανώτατα κοινωνικά στρώματα.
Η εταιρεία
Ο ιδρυτής της εταιρείας Ανδρέας Διακομιχάλης επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα στο Κονγκό και επένδυσε σε ακίνητα/γήπεδα στη Ρόδο. Οι επενδύσεις στα ξενοδοχεία ξεκίνησαν το 1976 με την κατασκευή του Blue Sea Beach Resort Faliraki και συνεχίστηκαν το 1984 με το Pegasos Beach Faliraki, το Πέδι Beach Hotel το 1986 και το Blue Star Hotel Faliraki το 1992. Εκτός του Pegasos Beach, τα υπόλοιπα ξενοδοχεία ανήκουν σήμερα στην εταιρεία Διακομιχάλης A.E., ιδιοκτήτρια της οποίας είναι η οικογένεια Διακομιχάλη. Η εταιρεία, όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Δ.Σ. της, συμμετέχει κάθε χρόνο στις δύο μεγάλες τουριστικές εκθέσεις, την WTM του Λονδίνου και την ITB του Βερολίνου και κάποιες χρονιές έχει παρουσία και στη ΜΙΤΤ της Μόσχας.