O κ. Ηρακλής Ζησιμόπουλος, των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων Semeli, μιλά για τη συνεργασία του με τη βρετανική εταιρεία Toy RoOm, το άνοιγμα του club-θρύλου Caprice και τη νέα επένδυση πολυτελών βιλών στη Μερχιά Μυκόνου.
Συνέντευξη στο TIMETV
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι ο ελληνικός τουρισμός ήταν από τους μεγάλους κερδισμένους του 2015. Τo ίδιο έτος ένας τουριστικός προορισμός της χώρας φαίνεται να κινήθηκε σε έναν άλλο… πλανήτη. Ο λόγος για τη Μύκονο, που συγκέντρωσε και πάλι το διεθνές ενδιαφέρον εκατοντάδων ηχηρών ονομάτων της διεθνούς ποδοσφαιρικής και καλλιτεχνικής ζωής. Στο νησί επικράτησε το αδιαχώρητο! Καυτά πάρτι κρατούσαν ολόκληρα 24ωρα και οι τιμές των τουριστικών υπηρεσιών δεν θύμιζαν σε τίποτε… Ελλάδα.
Το σκηνικό που κυριάρχησε στο «νησί των ανέμων» φωτίσαμε στη διάρκεια της συνομιλίας μας με έναν εκλεκτό καλεσμένο και παλιό γνώριμο: τον καρδιολόγο κ. Ηρακλή Ζησιμόπουλο των τουριστικών επιχειρήσεων Semeli, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά ότι «η Μύκονος ανταγωνίστηκε επιτυχώς διεθνείς πολυτελείς προορισμούς, όπως οι Κάννες, η Ίμπιζα και το Σεν Τροπέ». Ας τον παρακολουθήσουμε.
Κύριε Ζησιμόπουλε, και εφέτος η Μύκονος συγκέντρωσε τους προβολείς της διεθνούς δημοσιότητας, κερδίζοντας για μία ακόμη χρονιά το στοίχημα. Πρέπει να είστε πολύ ικανοποιημένος.
Πράγματι, έτσι είναι. Ήταν μια αρκετά πετυχημένη χρονιά, παρά όλη την ανασφάλεια που επικράτησε στη χώρα μας με τα capital controls, που προφανώς επηρέασαν ακόμη και τη Μύκονο. Επιχειρώντας ωστόσο έναν συνολικό απολογισμό, μπορούμε να πούμε ότι ήταν μια καλή χρονιά και ίσως από τις πιο καλές που έχουν περάσει.
Αναφερθήκατε στα capital controls. Στην περίπτωση που αυτά ισχύσουν και το 2016 – ο κ. Στουρνάρας είπε ότι δεν μπορεί να προβλέψει πότε θα αρθούν – πιστεύετε ότι θα δημιουργήσουν πρόβλημα στην προετοιμασία της ερχόμενης τουριστικής περιόδου; Φαντάζομαι την τρομακτική ανασφάλεια που βιώσατε εκείνες τις μέρες.
Οι πρώτες ημέρες ισχύος των capital controls ήταν εξαιρετικά δύσκολες, όχι μόνο από την άποψη της ψυχολογικής ανασφάλειας αλλά και των πρακτικών προβλημάτων που έπρεπε να λυθούν. Ακόμη και οι ξένοι για ένα μικρό χρονικό διάστημα δεν μπορούσαν να πληρώσουν ούτε και με τις πιστωτικές κάρτες τους. Δεν υπήρχε ρευστό στην αγορά, καλούμεθα να επιλύσουμε ένα σωρό προβλήματα, οι εμπορικές επιχειρήσεις δεν ήταν προετοιμασμένες ώστε να έχουν τα αναγκαία αποθέματα (stock) για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Δεν μπορούσαν να κάνουν εισαγωγές, υπήρξε, τέλος πάντων, ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Εφέτος πιστεύω ότι όλοι έχουν προσαρμοστεί σε γενικές γραμμές στον συγκεκριμένο τρόπο λειτουργίας.
Το πλαστικό χρήμα προσφέρει λύσεις;
Μπορεί να δώσει κάποιες λύσεις στο πρόβλημα αλλά μια χώρα, κατά τη γνώμη μου, η οποία βρίσκεται σε περιορισμό κεφαλαίων έχει πρόβλημα. Μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλο όσο εκείνες της μέρες, αλλά πρέπει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη για να μπορέσει το τραπεζικό σύστημα να λειτουργήσει ελεύθερα από πολλές απόψεις και όχι μόνο από την τουριστική άποψη.
Πώς κύλησαν οι ρυθμοί της τουριστικής κίνησης στο νησί για όλο το έτος;
Κατ’ αρχήν η διεθνής συγκυρία, με την ανασφάλεια να επικρατεί στις χώρες της Βόρειας Αφρικής, στην Τουρκία αλλά και σε άλλους ανταγωνιστικούς προς την Ελλάδα προορισμούς, δεν ευνοήθηκε μόνο η Μύκονοε αλλά και ολόκληρος ο ελληνικός τουρισμός. Δεν χωρεί αμφιβολία ότι το νησί πήγε εξαιρετικά και σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά και το γεγονός ότι τόσο η ιδιωτική πρωτοβουλία όσο και η δημοτική αρχή κατέβαλαν επίμονες και συστηματικές προσπάθειες ώστε να ανεβεί το επίπεδο των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών. Οι εξελίξεις είχαν ως αποτέλεσμα η Μύκονος να φθάσει να ανταγωνίζεται τους πιο ποιοτικούς και πολυτελείς διεθνείς τουριστικούς προορισμούς. Αναφέρομαι στην Ίμπιζα, στις Κάννες, στο Σεν Τροπέ, στη Σαρδηνία… Αυτοί είναι οι ανταγωνιστές μας και αυτούς πρέπει να φθάσουμε και να ξεπεράσουμε.
Είναι αλήθεια ότι στο μείγμα των επισκεπτών του νησιού αυξάνεται κάθε χρόνο το ποσοστό των ξένων τουριστών;
Είναι ακριβώς έτσι και υπάρχει λόγος που συμβαίνει αυτό. Η Μύκονος πλέον αποτελεί προορισμό του διεθνούς jet set. Εκτός αυτού όμως ο μέσος Έλληνας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που πλήττει την Ελλάδα, δυσκολεύεται πλέον να έλθει, τουλάχιστον στην υψηλή τουριστική περίοδο, στη Μύκονο για διακοπές. Αυτό διευρύνει τη συμμετοχή των ξένων στο σύνολο των επισκεπτών του νησιού.
Το 2016 έχουν αρχίσει να καταγράφονται οι πρώτες ενδείξεις της τουριστικής κίνησης στο νησί. Αναφέρομαι σε ορισμένες εξ αυτών: η διάσημη τουριστική ιστοσελίδα islands.com χαρακτηρίζει τη Μύκονο ως έναν από τους πιο πολλά υποσχόμενους ταξιδιωτικούς προορισμούς για το 2016. Από τις gay friendly ιστοσελίδες μέχρι το Γαλλικό Ινστιτούτο επιλέγουν το νησί για τον τουριστικό προορισμό του 2016. Ποιες είναι οι δικές σας εκτιμήσεις;
Από τις δικές μας επιχειρήσεις έχουμε και εμείς αυτή την εικόνα: οι προκρατήσεις πηγαίνουν ήδη πολύ καλά. Ελπίζουμε βέβαια να μη συμβεί κάτι δραματικό στη χώρα, να μην υπάρξει κάποια δυσάρεστη εξέλιξη στη γειτονιά μας ή και παγκοσμίως που να ανατρέψει την κατάσταση, διότι γνωρίζετε ότι ο τουρισμός είναι πολύ ευαίσθητο προϊόν. Το παραμικρό πρόβλημα, η παραμικρή αστάθεια μπορεί να δημιουργήσει αρνητική ψυχολογία στον υποψήφιο πελάτη μας και να αλλάξει προορισμό ή και να μην πάει καθόλου διακοπές.
Έχετε απόλυτο δίκιο. Η σταθερότητα είναι αποφασιστικός παράγων. Ιδιαίτερα σε ένα γειτονικό περιβάλλον εξαιρετικά ασταθές πρέπει κανείς να είναι πολύ προσεκτικός.
Πράγματι, η γειτονιά μας είναι προβληματική. Αυτό μπορεί να μας ευνοεί ίσως σε κάποιο βαθμό όταν εμείς είμαστε νησίδα σταθερότητας, αλλά και εμείς πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτό. Δηλαδή να παρέχουμε τις κατάλληλες υπηρεσίες και να προσπαθούμε όλοι για το καλύτερο.
Κύριε Ζησιμόπουλε, πώς εμφανίζεται η πορεία των επιχειρήσεών σας κατά τη διάρκεια του 2015;
Παρατηρώντας ότι το νησί προσανατολίζεται χρόνο με το χρόνο ολοένα και περισσότερο προς τον VIP τουρισμό, αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε κάποια επιχειρηματικά σχέδια το περασμένο καλοκαίρι. Αυτό που κάναμε είναι ότι ήλθαμε σε συμφωνία με δύο από τα πιο γνωστά VIP Club του Λονδίνου – το ένα είναι το Toy RoΟm και το άλλο είναι το Project. Πήραμε λοιπόν το franchise τους για όλη την επικράτεια της χώρας και τα φέραμε να λειτουργήσουν στη Μύκονο. Αυτό που χαρακτηρίζει τη δραστηριότητα των συγκεκριμένων clubs είναι ο διαφορετικός τρόπος λειτουργίας, το πολύ υψηλό επίπεδο υπηρεσιών, που βεβαίως συνάδει με υψηλότερες τιμές. Η απόφασή μας αυτή δικαιώθηκε από τις εξελίξεις. Είχαμε εξαιρετικά αποτελέσματα και μας έδειξε το δρόμο να προχωρήσουμε παρακάτω με αντίστοιχες κινήσεις που προγραμματίζουμε για το 2016.
Θα ήθελα λίγο να επιμείνουμε στη συμφωνία σας με τους Άγγλους. Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε αυτή την απόφαση;
Κοιτάξτε, η δική μου θέση είναι: ό,τι δεν κινείται, πεθαίνει. Δηλαδή πρέπει να είναι κανείς σε μια διαρκή κίνηση και ανάπτυξη για να έχει ελπίδες. Μέχρι τώρα λειτουργούσαμε τα δύο clubs μόνοι μας – και τώρα εξακολουθούμε να τα λειτουργούμε μόνοι μας –, όμως έχουμε εξασφαλίσει το franchise, το οποίο μας προσφέρει μια πολύ μεγάλη τεχνογνωσία. Είναι αλήθεια ότι μας βοήθησαν πάρα πολύ σε αυτό. Στο πώς δηλαδή πρέπει να λειτουργεί ένα VIP club. Πέραν αυτού όμως, διεύρυναν και την πελατεία μας.
Πρακτικά, ενταχθήκατε σε ένα ευρύτερο δίκτυο, αντλώντας πελατεία από αυτήν του Toy RoOm;
Ακριβώς, η πελατεία του Toy RoOm στην Αγγλία ή άλλων clubs που έχουν σε άλλα διάσημα σημεία, θα έρθει και στη Μύκονο. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους πολλοί άνθρωποι οι οποίοι δεν είχαν επισκεφθεί μέχρι τώρα τη Μύκονο αποφάσισαν να έρθουν εφέτος στο νησί. Γνώριζαν δηλαδή ότι στο νησί θα υπήρχε ένα μαγαζί γνωστό σε αυτούς, με το οποίο είχαν ήδη καλές σχέσεις – με τους ιδιοκτήτες ή με τους σερβιτόρους – και γι’ αυτό και το ενέταξαν στους θερινούς τουριστικούς προορισμούς τους.
Η παλιά πελατεία σας πώς δέχθηκε αυτή την αλλαγή; Το ρωτώ διότι, όπως φαντάζομαι, το νέο club θα έχει και συγεκριμένες προδιαγραφές.
Ακριβώς, υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές για την πελατεία μας. Είναι ένα μαγαζί που δουλεύει με ελάχιστη κατανάλωση, η οποία μάλιστα κινείται σε υψηλά επίπεδα. Η παραδοσιακή πελατεία μας μπορεί να ακολουθήσει αυτούς τους κανόνες αλλά έχει και τη διέξοδο να διασκεδάσει στο Semeli, το οποίο παρέμεινε να λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργούσε. Αρκετοί πελάτες μας όμως, οι οποίοι που κάποια φορά θέλουν να νιώσουν κάπως διαφορετικά , κλείνουν τραπέζι στο νέο VIP club, απολαμβάνοντας ένα διαφορετικό επίπεδο υπηρεσιών, με άλλο στιλ και πρακτικά νιώθοντας κομμάτι του jet set που επισκέπτεται το club.
Ποια είναι τα σχέδια που έχετε για το 2016;
Σίγουρα το Toy RoOm θα παραμείνει. Για το άλλο club όμως, το Project, βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις για το τι ακριβώς θα γίνει. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο να έλθει ένα νέο club. Τα καλά νέα είναι ότι μετά από πολύχρονη δικαστική διαμάχη ήλθε στα χέρια μας ένα ιστορικό μαγαζί της Μυκόνου, το Caprice, το οποίο και θα εξυπηρετήσει τον συνολικό σχεδιασμό μας. Το μαγαζί αυτό περιήλθε στην κυριότητά μας, έτσι πρόκειται να προχωρήσουμε άμεσα στην αναβάθμισή του και στην αναβίωση ενός θρύλου που αντιπροσώπευε το Caprice τις προηγούμενες δεκαετίες.
Θεωρείτε ότι θα είστε έτοιμοι ώστε αυτό να λειτουργήσει την επόμενη σεζόν;
Ναι, θα είμαστε έτοιμοι. Ήδη το κατασκευάζουμε και πιστεύω ότι θα είμαστε έτοιμοι στην ώρα μας. Πέραν αυτών, συνεχίζουμε να υλοποιολύμε το μεγάλο επενδυτικό μας σχέδιο στη Μερχιά Μυκόνου.
Μιλάτε για τις πολυτελείς βίλες;
Ναι, πρόκειται για ένα σύμπλεγμα πολυτελών βιλών, πολύ υψηλών προδιαγραφών, οι επισκέπτες των οποίων θα απολαμβάνουν και ξενοδοχειακές υπηρεσίες. Η στόχευσή μας είναι αυτές να είναι έτοιμες τον επόμενο χρόνο και κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας γι’ αυτό. Δυστυχώς, η όλη οικονομική κατάσταση σε συνδυασμό με το τραπεζικό σύστημα, που δεν είναι σε θέση να μας στηρίξει, έχει οδηγήσει σε καθυστέρηση των εργασιών. Σας θυμίζω ότι το έργο είναι αυτοχρηματοδοτούμενο, οπότε προχωρεί με τους ρυθμούς που μας επιτρέπει η χρηματοδότηση εξ ιδίων κεφαλαίων.
Κύριε Ζησιμόπουλε, είστε γεμάτος εκπλήξεις! Είστε ένας άνθρωπος ο οποίος ξεκίνησε και παραμένει στο χώρο της Ιατρικής και παράλληλα έχει ήδη αποκτήσει μια ισχυρή θέση στην τουριστική «βιομηχανία» της Μυκόνου…
Σίγουρα δεν μπορούσα να τα κάνω αυτά μόνος μου. Έχω πολύ μεγάλη βοήθεια από την οικογένειά μου, από τους γονείς μου.
Είστε εκπρόσωπος της δεύτερης γενιάς στον τομέα του τουρισμού;
Ακριβώς. Είμαστε η δεύτερη γενιά, στην οποία από πέρυσι εντάσσεται και η αδερφή μου με τον γαμπρό μου – και αυτοί είναι γιατροί –, οι οποίοι έχουν αποφασίσει να μας βοηθήσουν ουσιαστικά με τις επιχειρήσεις. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι το επιτελείο μας θα είναι ιδιαίτερα ισχυρό αυτό το καλοκαίρι. Σε αυτούς πρέπει να συνυπολογίσουμε τα στελέχη της εταιρείας, τους συνεργάτες και υπαλλήλους μας, με τους οποίους έχουμε χτίσει μια πολύχρονη σχέση και οι οποίοι μας βοηθούν πάρα πολύ στο να προχωρούμε στα επόμενα στάδια.
Μιλήσατε προηγουμένως για τα capital controls. Ποια άλλα εμπόδια συναντήσατε την προηγούμενη τουριστική σεζόν τα οποία θεωρείτε ότι θα σας δημιουργήσουν προβλήματα και το 2016;
Κοιτάξτε, η ξαφνική αλλαγή του ΦΠΑ είναι ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Δυστυχώς σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας έχουμε πολύ υψηλότερο ΦΠΑ. Ναι, αντιλαμβανόμαστε ότι και εμείς πρέπει να συνεισφέρουμε το μερίδιο που μας αναλογεί στην προσπάθεια της χώρας μας για ανόρθωση. Πρέπει όμως να ξέρουμε ότι ο τουρισμός είναι το μεγάλο μας όπλο. Εγω θεωρώ ότι έχουμε πολύ περισσότερες δυνατότητες στην προσπάθεια περαιτέρω τουριστικής ανάπτυξης της χώρας μας. Ο τουρισμός μπορεί και πρέπει να αποσπάσει ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο του ΑΕΠ της χώρας, από το 21% που είναι αυτή τη στιγμή. Άρα, οκέι, να το δεχτούμε για ένα διάστημα και να προσπαθήσουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί με αυτές τις τιμές, αλλά μακροπρόθεσμα πρέπει να κοιτάξουμε και τι γίνεται γύρω μας από τους ανταγωνιστές μας. Να προσπαθήσουμε να είμαστε σε ένα σταθερό περιβάλλον και να ξέρουμε άλλωστε και τις μας ξημερώνει, διότι το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι μόνο η επί μέρους αύξηση του ΦΠΑ ή κάποιου φόρου ή μιας εισφοράς αλληλεγγύης κτλ. Είναι ότι σε αυτή τη χώρα δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει και δεν μπορείς να κάνεις μακροχρόνια σχέδια. Αυτό είναι που εμποδίζει τον κάθενα ή αυτόν που τέλος πάντων σκέφτεται υγιώς να επενδύσει τα χρήματά του για να κάνει κάτι παραπάνω.
Είπατε προηγουμένως για τη νέα επένδυσή σας με τις βίλες, την οποία ουσιαστικά αυτοχρηματοδείτε. Δεν προσφύγατε στο τραπεζικό σύστημα ούτως ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες υλοποίησης της επένδυσης;
Όχι! Διότι το επίπεδο δανεισμού στη χώρα μας έχει πολύ μεγάλη απόσταση σε σχέση με τον ανταγωνισμό, όπως για παράδειγμα με την Ισπανία και την Ιταλία, με τις οποίες έχουμε τεράστια διαφορά στο επίπεδο των επιτοκίων τραπεζικού δανεισμού. Δεν είναι δική μου δουλειά να πω πώς θα λυθεί, αλλά σίγουρα πρέπει τα πράγματα να επιστρέψουν στην προηγούμενη κανονικότητα για να μπορέσουν οι επιχειρηματίες να ανασάνουν. Δική μου άποψη είναι ότι δεν μπορείς με την πολύ υψηλή φορολόγηση να κάνεις ανάπτυξη και να πας παραπέρα. Η πραγματικότητα για μένα είναι γενικά ότι και οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές κτλ. θα έπρεπε να είναι σε χαμηλότερα επίπεδα. Οι επιχειρήσεις σε όλη την επικράτεια θεωρώ ότι είναι πολύ δύσκολο, με την παρούσα κατάσταση, να κινηθούν στα όρια της νομιμότητας για να τα βγάλουν πέρα. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα.
Κύριε Ζησιμόπουλε, υπάρχουν ψήγματα ενδιαφέροντος από ξένους οίκους για επενδυτικές κινήσεις στο νησί;
Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον. Παράδειγμα, γι’ αυτή την επένδυση που κάνουμε στη Μερχιά με τις καινούργιες βίλες και το ξενοδοχείο έχει ήδη εκδηλωθεί εντονότατο ενδιαφέρον από μεγάλους ομίλους του εξωτερικού, οι οποίοι έχουν ενδιαφερθεί με οποιοδήποτε τρόπο να συνεργαστούν – είτε να το αγοράσουν είτε co-management είτε οτιδήποτε. Και ξέρω και άλλες περιπτώσεις… Απλώς, όπως είχαμε πει και σε προηγούμενη συνομιλία μας, οι Μυκονιάτες επιχειρηματίες σε μεγάλο βαθμό είναι υγιείς και δεν θέλουν εύκολα να εκχωρήσουν κομμάτι των επιχειρήσεών τους.
Παρεμπιπτόντως το ΤΑΙΠΕΔ έχει βγάλει προς εκποίηση το ξενοδοχείο «Λητώ».
Το γνωρίζω, είναι ένα ξενοδοχείο σε πάρα πολύ καλή θέση. Η μονάδα βρίσκεται μέσα στην πόλη και, από ό,τι γνωρίζω, υπάρχει ενοικιαστής. Το ΤΑΙΠΕΔ όμως το βγάζει προς εκποίηση, αυτή είναι η δουλειά του. Είναι ένα ακίνητο του κράτους, το οποίο μπορεί να αποφέρει συγκεκριμένα έσοδα. Μακάρι να το πάρει ένας Έλληνας επιχειρηματίας.
Κύριε Ζησιμόπουλε, σας ευχαριστώ θερμά.
Και εγώ.